Wielu naukowców twierdzi, że ostatnimi stworzeniami na ziemi będą owady. Dotychczas odkryto ponad milion gatunków owadów, które zamieszkują wszystkie ekosystemy na całym świecie. Są małe i duże, szare i kolorowe, piękne i zabójcze, wytworzyły niesamowite zdolności przetrwania w różnych warunkach klimatycznych, znacznie przewyższając możliwości ludzkie. Wystawa w Muzeum motyli we Władysławowie to namiastka "świata na sześciu nogach", omówiono tu rozmaite ciekawostki naukowe i najdziwniejsze cechy charakterystyczne owadów. Twórcy ekspozycji pomagają zrozumieć, czego zabrakłoby w naszym świecie, gdyby nie było na nim podzielili świat owadów na pięć podstawowych grup: motyle, chrząszcze, pluskwiaki, muchy, błonkówki; oraz kilkanaście mniejszych grup, do których należą karaczany, skorki, ważki, modliszki, patyczaki. Większość owadów możemy rozpoznać sami. Cechują je trzy pary odnóży, ciało podzielone na głowę, tułów i odwłok, obecność czułek, które, jak nazwa wskazuje, pełnią funkcje czuciowe. Owady nie mają kręgosłupa, lecz ochronny pancerz, większość ma skrzydła, ale nie wszystkie kolei te zwierzęta, należące do rodziny stawonogów, nie powinny być mylone z owadami: pająki, skorpiony, pareczniki, stonogi, należą do najmniejszych zwierząt. Większość z nich nie przekracza 1 cm długości. Do polskich gigantów zalicza się Turkuć Podjadek, Jelonek Rogacz, Dyląż Garbarz, Kozioróg to przedstawiciel kózek. Jest to rodzina chrząszczy licząca około 23 tysięcy gatunków, z których około 200 występuje w Polsce. Charakterystyczną cechą dorosłych owadów są bardzo długie czułki, niekiedy kilkakrotnie dłuższe, niż ciało owada. Czułki służą do znajdowania pokarmu. Dorosłe kózki odżywiają się głównie pyłkiem kwiatów, sokiem wypływającym z drzew lub niewielkimi liśćmi. Larwy żerują w drewnie i dlatego należą do poważnych szkodników leśnych. Kózki w miarę dobrze latają. Mają też swoich rekordzistów - kózka Titanus giganteus dorasta do 18 centymetrówWażki są najlepszymi lotnikami wśród owadów. Swoje umiejętności zawdzięczają budowie skrzydeł - każde z czterech może poruszać się w inną stronę. Ważka potrafi zawisnąć w powietrzu, lecieć do tyłu i gwałtownie zakręcać. Są dobrymi myśliwymi, potrafią w locie złapać chwytnymi odnóżami inne owady. Mają silne, ostre żuwaczki i doskonały wzrok. Ich oczy złożone są z ponad 30 tysięcy małych oczek. Ważki żyją w pobliżu zbiorników wodnych, gdzie przez 3-4 lata dojrzewają ich larwy zwane świecie owadów wielu samców zwabia samice dźwiękami. Ponieważ nie posiadają płuc i strun głosowych do śpiewania serenad, wydają dźwięki pocierając o siebie dwie części ciała lub używając, jak cykady, specjalnych posiadają na bokach odwłoku membrany, zwane timbalami. Wprowadzają je w wibracje za pomocą mięśni, a dźwięki wzmacniane są przez specjalne poduszki powietrzne. Dzięki takiej konstrukcji cykanie słyszalne jest nawet z odległości owadem grającym jest świerszcz. Świerszcze, rozpoczynając swój miłosny koncert, pocierają jedno skrzydło o drugie. Na jednym skrzydle znajduje się szorstka powierzchnia w rodzaju skrobaczki, na drugim zaś zgrubiała żyłka. Świerszcze potrafią grać przez wiele godzin. To nie jedyny ich rekord - mogą w ciągu kilku godzin odbyć 50 stosunków seksualnych z ta samą to najliczniejsza na świecie grupa owadów. Obejmuje około 400 tysięcy gatunków, w Polsce występuje około 7 tysięcy. Zamieszkują wszystkie środowiska, w tym słodkie wody, i klimaty, poza biegunami północnym i grupa jest wszystkożerna - chrząszcze mogą jeść padlinę, rośliny, a także prowadzić życie drapieżników. Ich aparat gębowy typu gryzącego umieszczony jest w dolnej części głowy. Cykl rozwojowy, zwany metamorfozą, polega na przeobrażeniu się całkowitym - od jaja, przez larwę, poczwarkę - w owada dorosłego. U większości chrząszczy skrzydła pierwszej pary przekształcone są w pokrywy, które nie biorą udziału w locie, a służą jedynie do osłaniania błoniastych skrzydeł drugiej chrząszcze zapisały się trwale w historii i kulturze. Jak skarabeusz, który w Egipcie był owadem świętym. Wierzono, że jest wcieleniem boga słońca Re. Symbolizował wędrówkę słońca na horyzoncie, jako powtarzające się dzieło stworzenia i oznaka odradzania się po śmierci. Jego wizerunek umieszczano na naszyjnikach, pierścieniach, a nawet urzędowych pieczęciach. Rysunki przedstawiane były w uproszczonej formie, z typową ząbkowaną głową i wypukłym biegającym owadem jest chrząszcz Trzyszcz Pospolity. Biega z prędkością 60 cm/s, czyli około 2,5 km/godz. Najszybciej latają ważki, osiągają prędkości około 60 km/ najliczniejszą po chrząszczach grupą owadów są pluskwiaki. Na świecie występuje około 80 tysięcy gatunków. Większość nie przekracza 3 cm długości ciała. Wyróżniają się przede wszystkim kłująco-ssącym narządem, którym nakłuwają tkanki roślinne lub zwierzęce i wysysają z nich treści pokarmowe. Są pasożytami, szkodnikami, ale i sprzymierzeńcami człowieka. W przeszłości pokruszone pluskwy były często używane przez ludowych medyków do leczenia ran. Badania potwierdziły, że krew pluskwy zawiera substancje, które zabijają domowa w ciągu dnia przebywa w ukryciu - za meblami, obrazami lub w narożnikach. W nocy wskakuje na człowieka i nakłuwa ciało swą kłujką, wpuszczając środek znieczulający. Ofiara nie odczuwa bólu, dlatego pluskwa może się swobodnie posilać Triatoma sanguisuga z Ameryki Południowej, nazywany również "całującym pluskwiakiem", może przenosić śmiercionośne wirusy, zakażając człowieka chorobą Chagasa. Owad często gryzie swoje ofiary w okolice ma niewiele czasu na poznanie otaczającego ją świata. Dorosły osobnik żyje tylko jeden dzień. W tym czasie potrafi jednak złożyć jaja i podtrzymać gatunek. Większość owadów nie żyje dłużej, niż rok. Karaluch przeżywa około 40 dni, mucha domowa 19- 30 dni, komar żyje od 10 dni do 2 miesięcy, natomiast mrówka robotnica może przeżyć nawet 6 motyle przede wszystkim cieszą oczy, jednak ich gąsienice potrafią być niezwykle żarłoczne, ale i pożyteczne. Z poczwarki jedwabnika morwowego można uzyskać nić o długości 3 jednak pojawią się larwy czy gąsienice, owady składają jaja. Jajo takie może być większe od jaja ptaka. Straszyk Olbrzymi składa największe jaja wśród owadów. Mierzą 1,3 cm wysokości i są prawie dwa razy większe od jaj kolibra, które mierzą zaledwie 0,8 mm i ważą 0,4 Czerwona Księga Zwierząt jest rejestrem zagrożonych gatunków żyjących na terenie naszego kraju, z dokładnym ich opisem i mapami rozmieszczenia. Określa także stopień zagrożenia poszczególnych gatunków, rzadkość ich występowania oraz stosowane i proponowane sposoby ochrony. Opracowuje ją Instytut Ochrony Przyrody Polskiej PAN w Krakowie. UCZPAP - Nauka w Polscetot/bsz